|
c. Triển khai vấn đề nghị luận
Học sinh có thể khám phá, phân tích và trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần nắm được những nét chính về nội dung, nghệ thuật 4 câu cuối bài thơ “Cảnh ngày hè”. Cảm nhận đoạn thơ cần làm rõ luận điểm, tránh phân tích chung chung.
* Mở bài: Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm, vấn đề nghị luận và trích thơ (0,25 điểm)
* Thân bài: Cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn nhà thơ Nguyễn Trãi trong bốn câu cuối bài thơ Cảnh ngày hè (3,25 điểm)
* Khái quát chung: - Giới thiệu ngắn gọn về: tâp thơ Quốc âm thi tập, hoàn cảnh sống của Nguyễn Trãi, sơ lược nội dung 4 câu đầu bài thơ (0.25 điểm)
* Phân tích làm rõ vấn đề (2,5 điểm)
- Luận điểm 1: Tâm hồn yêu cuộc sống (câu 5, 6)
+ Âm thanh cuộc sống lao động ở làng chài
+ Âm thanh rộn ràng của tiếng ve vào cuối ngày
=> Âm vang cuộc sống thực tạo thành mối dây liên hệ giữa nhà thơ với nhân dân, mang lại niềm vui xôn xao trong một buổi chiều tạo nên sự hòa điệu giữa con người với cuộc sống.
- Luận điểm 2: Tâm hồn ưu dân, ái quốc (câu 7, 8)
+ Điển tích “Ngu cầm”
+ Câu lục ngôn cuối bài
à Nguyễn Trãi mơ đến cây đàn vua Thuấn ngày xưa để ca ngợi và mong muốn dân giàu đủ ấm no.
=> Tấm lòng ưu ái lo cho dân cho nước làm nên nhân cách của Nguyễn Trãi
* Đánh giá chung: Bốn câu thơ cuối thể hiện tâm hồn yêu đời thiết tha cũng như tấm lòng ưu quốc, ái dân của nhà thơ. Nguyễn Trãi tuy nhàn thân nhưng không nhàn tâm, tấm lòng yêu nước, thương dân luôn canh cánh trong lòng. Nghệ thuật đặc sắc: Việt hóa thơ Đường, câu thất ngôn xen với câu lục ngôn; đảo ngữ + từ láy làm nổi bật âm thanh, không khí náo nhiệt, vui tươi của ngày hè (0.5 điểm)
* Kết bài: Khẳng định vấn đề. (0,25 điểm)
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh cảm nhận về 4 câu thơ đầy đủ, sâu sắc: 3,75 điểm.
- Học sinh cảm nhận đầy đủ nhưng chưa sâu sắc: 2,5 -> 3,5 điểm.
- Cảm nhận chung chung, chưa phân tích được đầy đủ các hình ảnh thơ, chưa đánh giá được các biểu hiện của vẻ đẹp tâm hồn nhà thơ: 1,25 -> 2,25 điểm.
- Không tập trung làm sáng tỏ đoạn thơ, bài viết chung chung hoặc lan man: 0,25 – 1,0
|